Hazine-i Evrak :Osmanlı Arşivleri
Arşiv: Belgelerin topluca bulunduğu yer, kurumların, toplumların hafızası ve o hafızanın süreklililiğinin kaynağı.
Osmanlı arşivlerine yaptığımız bu güzel gezinti bugünkü yazımın da esin kaynağı oldu.
Dünyanın en büyük arşivi ülkemizde. Bununla gurur duyuyorum.
Hafıza nedir?Doğada hafıza var mı? Yoksa doğadaki işleyiş farklı mı?
Batı bakış açısından bakıldığında doğanın hafızası “amnesik“dir(yani belleği yoktur)
Vedantik (Hindu, Vedanta düşünce şekli) bakış açısı ile bakıldığında hafıza doğada ihtimaller, olanaklar olarak bulunur.
Size dün ne yaptığınızı sorsam, hafızanız bu sorudan önce nerededir, yani gidip de beyninizin içine bakıp bu sorunun cevabını bulamam.
Vedantik görüşe göre: bu bilgi “alan”dadır, siz onu tekrardan çekip alana kadar da “alan”ın bir parçasıdır, bunu kuantum mekaniğindeki, dalga işlevinin çöküşü gibi düşünebiliriz(wave function collapse)
Diğer yeni bir görüş ise doğada iki çeşit hafıza olduğudur.
Doğada bulunan hafızanın çoğunluğu, hayvanlardaki iç güdü gibi alışkanlık hafızasıdır. Doğanın büyük bir kısmında bu hafıza vardır.
Bunlar doğadaki düzeni sağlar ve bilinçsizdir(unconscious), tıpkı bizim alışkanlıklarımızın da da bilinç dışı olduğu gibi.
Episodik hafıza(episodic memory)ya gelince, mesela dün ne yaptığımız gibi, bu beyinde depolanmamıştır. Beyin bir alıcı işlevi görür, beynimizi bir televizyon, bir radyo gibi düşünebiliriz “istenen bilgiye doğrudan ayarlanabilir”
Hafıza zamanla ilişkidir: mesala uzun süredir görmediğim birini gördüğümdede, onu ilk gördüğüm zamanla şimdiki zaman arasında bir resonans olur. Hafıza zamanda bir sıçrayıştır. Bu anlayışa göre hafıza herhangi bir yerde (alanda, boşlukta) depolanmaz.
Popper bu morfik (biçimli) rezonansı “doğal eğilim alanları” (“Propensity Fields”)olarak tarif etmiştir.
Evet bunlar olasılık alanlarıdır ama herhangi bir olasılık değil bir olasılığın diğerinden daha fazla olduğu alanlardır. Bu alanlar rezonansla çalışır.
Beynimizde birini gördüğümüzde belli bir aktivite modeli oluşur.
Daha önce gördüğüm insanı tekrar gördüğümde bu belli özellikteki elektromanyetik model, o kişiyi en son gördüğüm zaman deneyimlediğim morfik alan ile uyumlanır.
Zamanda bir uçtan diğerine bir rezonans olur.
Bu yeni hafızaya bakış biçimi bir çok alanda değişimi müjdeliyor.
Hafıza ile bildiklerimizi yeniden yazma zamanı gelmiş gibi gözüküyor.
Bu anlayış, hafızaya dair bu yeni yaklaşım, bir çok hafıza ile ilgili hastalığa yepyeni bir bakış açısıyla bakılmasını sağlayacak gibi duruyor.
Kaynak : Vedanta ve R. Sheldrake çalışmaları
